تصفیه آب مصرفی دیگ ( قسمت دوم ) یون زدا دیگ های بخار فشار بالا، صنایع الکترونیک و برخی از صنایع شیمیایی نیاز به آب فوق العاده خالص دارند. یکی از روش های تهیه آب خالص اســتفاده از رزین های مبادله یونی می باشد. عوامل متعددی بر عملکرد این رزین ها موثر می باشند. از ان جمله می توان به نوع رزین، نحوه تماس آب و رزین، دمــای آب، غلظت آنیون ها و کاتیون ها، نــوع و مقدار احیاء کننده، نحوه احیاء رزین و چیدمان ستون های یون زدا اشاره کرد. با توجه به این عوامل و کیفیت آب مورد نیاز، دستگاه های مبادله یون درغالب یک یا چند ستون موازی و یا ســری به صورت تک لایه، دو لایه، سه لایه، و یا مخلوط ساخته می شوند. در جدول ذیل چند روش یون زدایی آب نشان داده شده است.
SC : رزیــن کاتیونی قوی،
SA : رزین آنیونی قوی DG: گاز زدا WC : رزین کاتیونی ضعیف WA: رزین آنیونی ضعیف
اگر آب با کیفیت بسیار بالا مورد نیاز باشد، در انتهای هر یک از روش های توصیه شــده در جدول بالا، یک ســتون مخلوط شامل رزین های کاتیونی قوی و آنیونی قوی قرار می گیرد. آب خروجی برخی از این ستونها می تواند هدایتی حدود 0.2 میکروثانیه بر سانتی متر داشته باشد
یون زدایی آب به روش دوستونی
مجموعــه یون زدا دارای یک ســتون کاتیونی برای حــذف کاتیون هایی همچون کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و آهن و یک ستون آنیونی همانند بی کربنات، ســولفات، کلرید و ســیلیس از آب می باشد. تجهیزات جنبی سیســتم یون زدایی به روش دو ســتونی عبارتند از مخزن ذخیره، مخازن ســود و اسید، پمپ تزریق آب خام، پمپ آب یون زدایی شده، کنتور، شیر فشار شکن، هدایت سنج . پی اچ سنج. لازم است در کنار تجهیزات یون زدایی آب، حوضچه خنثی سازی مناسبی تعبیه شــود تا پســاب حاصل از احیاء ستون های کاتیونی و آنیونی محیط را آلوده نکند.
بدنه ستون ها بسته به سفارش، از نوع فولاد ضدزنگ و یا آهن پوشش داده شده یا PVC و یا لاســتیک می باشد. کلیه شیرها، لوله ها و اتصالات از جنس PVC می باشد .
تزریق کننده مواد شیمیایی مواد شــیمیایی در مخزن تزریق کننده حل و با اســتفاده از پمپ تزریق و نازل خروجی پمپ به نقطه مورد نظر تزریق می شــوند. میزان تزریق مواد توسط پمپ کنترل می شود. تجهیزات تزریق کننده
1. مخزن تهیه محلول 2. همزن الکتریکی به همراه شفت و پروانه 3. تابلو برق 4. پمپ تزریق و اتصالات مربوط به آن 5. پایه کامل جهت نصب تجهبزات تزریق کننده راهنمای کلرزنی کلر ماده ای موثر برای گندزدایی آب می باشــد. مقدار کلر تزریقی بستگی به آلودگی و شرایط آب دارد.
البته باید توجه داشــت مقدار کلر مورد نیاز با توجه به آلودگی ها و شرایط آب تنظیم و تزریق شود.
کلر زنی توجــه: هر گرم هیپو کلریت کلســیم 60% و 70% بــه ترتیب 0.294 و 0.345 گرم کلر فعال دارد هنگامی که از پودر هیپو کلریت کلسیم استفاده می شود 10% هدر رفتن کلردر هنگام محلول سازی منظور شود غلظــت کلر باقیمانــده آزاد جهــت ضدعفونی آب در دمــای 20 درجه ســانتیگراد بر حســب پی.اچ در جدول ذیل پیشنهاد شــده است. غلظت کلــر باقیمانــده آزاد حداقل پس از گذشــت 1 دقیقه از زمــان کلر زنی اندازه گیری شود.
رسوب زدا ها پیشگیری از رسوب و خوردگی در دیگ های بخار آب خام محتوی ناخالصی هایی اســت که برای دیگ های بخار نامطلوب می باشــند. رسوب ترکیبات کلسیم و منیزیم به صورت سولفاتی، کربناتی، و سیلیســی بر روی ســطوح مبادله کننده حرارت باعث کاهش گنجایش دیــگ، افت راندمان حرارتی، مصرف بیشــتر ســوخت و بیش از حد گرم شــدن لوله ها می شود. حضور اکســیژن و گازکربنیک در آب تغذیه باعث تشدید خوردگی و سوراخ شــدن لوله های دیگ بخار می شود. از آنجا که سیســتم های متعارف تصفیه بیرونی برای مقآبله با مشکلات فوق بازدهی 1000% ندارند، پی ریزی تصفیه شــیمیایی اجتناب ناپذیر است. برای این منظور می توانید از ماده سی.اس 150 استفاده نمایید. سی . اس 150 محتوی مقادیر مناســبی از چندید ماده آلی و معدنی می باشد که برحسب شرایط آب مصرفی تهیه می شود. برخی از ویژگی های آن بدین شرح می باشد: - تنظیم پی.اچ PH آب دیگ - جلوگیری از رسوب املاح کلسیم و منیزیم - زدودن تدریجی رسوبات قدیمی - کنترل سیلیس - حذف اکسیژن محلول در آب - ایجاد لایه مقاوم در برآبر خوردگی بر روی سطوح فلزی در تماس با آب - خذف چربی - کف زدایی مقدار مصرف: بســتگی به املاح آب مصرفی و شرایط دیگ بخاردارد. برای دیگ های فشــار پایین کمتر از 20 بار حــدود 200-300 میلی گرم و برای دیگ های فشــار متوسط حدود 20-80 میلی گرم برای هر لیتر آب تغذیه اضافه می شود
در صورتی که برای اولین بار از ماده سی.اس 150 استفاده می گردد، توصیه می شود به ازای هر متر مکعب گنجایش دیگ های بخار فشار پایین حدود 1.5-1 کیلوگرم و برای دیگ های بخار فشار متوسط حدود 0.5 کیلوگرم از این ماده به آب دیگ بخار اضافه شــود، ســپس به تغذیه یکنواخت آن اقدام گردد.
نحوه مصرف: بــه صورت محلول رقیق 5-10 درصــد و به کمک پمپ تزریق وارد آب تغذیه می شود. برای این منظور می توانید از سیستم تزریق مواد شیمیایی استفاده کنید. برای رقیق کردن سی.اس 150 از آب نرم (آب سختی گرفته شده) استفاده کنید ذخیره ســازی: به دور از رطوبت، در دمایی بین 40-5 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
رسوب زدا رسوب زدا ترکیبی اســیدی، با ماده محافظ Inhibitor می باشد. رسوب زدا برای زدودن رسوب از سطح فلزات آهنی استفاده می شود. این ماده در سیســتم هایی که در آنها فلزات نرم از قبیل آلومینیوم، روی و برنج به کار رفته است توصیه نمی گردد. مقدار مصرف: بســتگی به ضخامت رسوب و مساحت سطح حرارتی دارد. به طور معمول 25-15 درصد حجم سیستم مصرف می شود
خنثی کننده لازم اســت پس از عملیات رســوب زدایی و تمیز سازی سطح فلزات، مواد اســیدی باقیمانده خنثی گردند.ســی.اس 170 می تواند محیط اسیدی را خنثی نماید و از خوردگی دستگاه ها جلوگیری کند. مقدار مصرف:
متناسب با حجم سیستم است به طور معمول معادل حجم آبگیری سیستم از محلول 5% این ماده استفاده می شود در بعضی موارد برای افزایش ســطح تماس آب و هوا از برج های سینی دار یان ِِاســتفاده می شود. در این روش، آب ضمن عبور از روی سینی ها با جر هوایی که از مجرای سینی رو به بالا حرکت می کند، تماس میابد. نحوه مصرف:
پس از رسوب زدایی سیستم های حرارتی و شستشو با آب، محلول 5% تهیه و به داخل سیستم تزریق می شود. سپس این محلول با پمپ داخل سیستم چرخانده می شود. بهد از یک ساعت سیستم تخلیه و با آب تمیز شستشو می شود
. رزین شو
خوردگی تجهیزات انتقال آب، نشت مواد روغنی به داخل آب و عدم تصفیه مناســب آبهای ورودی به دستگاهای سختی گیر و یون زدا، باعث جذب و رســوب مواد آلی و معدنی بر روی رزین های مبادله گر یونی می شود. این موارد عامل فرســایش تدریجی، کاهش ظرفیــت، و در نهایت کاهش عمر مفید رزین می باشند.